İzmit’te oyu en az düşen kazandı!

2019 yerel seçimlerinde AKP’nin kaybettiği, CHP’nin ise kazandığı tek ilçe İzmit olmuştu. CHP Kocaeli Milletvekili iken İzmit’e aday yapılan Hürriyet, iyi bir hava yaratmış ve AKP’nin adayı Sibel Gönül’e karşı seçim kazanmıştı. Ancak meclis çoğunluğu, Cumhur ittifakında kalmıştı. Bu seçim sonucu hem Hürriyet’in popülerliği ve sıkı çalışmasına bağlanmış hem de AKP’nin adayı Sibel Gönül’ün teşkilatta kabul görmediği sonucunu ortaya çıkarmıştı. O dönem ülkede bu denli bir ekonomik kriz patlak vermemişti, AKP gücünü Cumhur ittifakıyla daha da artırmıştı ve Hürriyet, buna rağmen başkanlık yarışını kazanmayı bilmişti. Kocaeli’nin merkez ilçesinin alınması önemliydi çünkü bu ilçe vitrin konumundaydı.

BU KEZ MECLİSİ DE ALDI

Hürriyet, iyisiyle kötüsüyle İzmit’i 5 yıl boyunca yönetti ve 2024 yerel seçimlerinde tekrar İzmit Belediye Başkan adayı oldu. Bu kez karşısındaki aday AKP teşkilatının tamamen arkasında durduğu Muharrem Tutuş’tu. AKP İzmit İlçe Gençlik Kolları Başkanlığından İzmit İlçe Başkanlığı ve İzmit Belediye Meclis Grup Başkanlığı görevine kadar yükselen ve bu zorlu ilçeye aday yapılan Tutuş’un seçime alacağına teşkilat inanmıştı. Ancak dün gerçekleştirilen yerel seçimde Hürriyet, bu kez meclis çoğunluğunu da alarak seçimi kazanmayı bildi.

2019’DAKİ TABLO

CHP, 2019 yerel seçimlerine İyi Parti ile birlikte ittifak halinde girmişti, Hürriyet, Millet ittifakının adayı olarak Gönül ile yarışmıştı. İzmit’te 257 bin 513 seçmenden 221 bin 754’ünün sandık başına gittiği ve 214 bin 629 oyun geçerli sayıldığı 2019 yerel seçimlerinde Hürriyet, bu oyların 107 bin 143’ünü almış, Cumhur ittifakının AKP’li adayı Sibel Gönül ise 98 bin 398 oyda kalmıştı. Hürriyet, seçimi yüzde 49.92 oy oranıyla kazanırken Gönül’ün oy oranı yüzde 45.84’tü. İzmit Belediye Meclis seçimlerinde ise Cumhur ittifakı 101 bin 217 oyla yüzde 47.35 oy oranına sahip olarak meclis çoğunluğunu kazanırken Millet ittifakı, 98 bin 128 oyla yüzde 45.9 oy oranında kalmış ve meclis çoğunluğunu elinden kaçırmıştı. 2019 seçimlerinde Büyük Birlik Partisi, Cumhur ittifakının dışında kalmış, bu partinin adayı 2 bin 164 oyla yüzde 0,58 oranında oy almış, meclis seçiminde ise BBP’nin oyu 2 bin 164 ile yüzde 1.01 oranına yükselmişti. Saadet Partisi’nin İzmit Belediye Başkan adayı Ahmet Özen ise 5 bin 856 oy alarak yüzde 2.72 oy oranı elde etmiş, mecliste ise SP, 9 bin 38 oyla yüzde 4.22 oy oranına sahip olmuştu.

BU KEZ BBP DE VARDI

Peki, 2019 yerel seçimleri ile 2024 yerel seçimleri kıyaslandığında İzmit’te nasıl bir sonuç ortaya çıkıyor? 278 bin 158 seçmenden 217 bin 193’ünün sandık başına gittiği ve 208 bin 691 oyun geçerli sayıldığı seçimde, Hürriyet seçime bu kez Millet ittifakının değil, CHP’nin adayı olarak girdi. AKP’li Muharrem Tutuş ise içinde bu kez BBP’nin de olduğu Cumhur ittifakıyla yarışa dahil oldu. 2019’daki seçmenden daha fazla seçmenin olduğu ancak kullanılan ve geçerli sayılan oyun bir hayli düştüğü 2024 yerel seçiminde Hürriyet, 102 bin 385 oy aldı, yüzde 49.06 oy oranına sahip oldu. Cumhur ittifakının adayı Muharrem Tutuş ise geçerli oyların 81 bin 273’ünü alarak yüzde 38.94 oy oranında kaldı. Saadet Partisi’nin oylarının 9 bin 38’den 2 bin 509’a kadar düştüğü görülürken üçüncü parti 9 bin 546 oy ve yüzde 4.57 oy oranıyla Yeniden Refah Partisi oldu.

CUMHUR’UN OYLARINDA BÜYÜK DÜŞÜŞ

2019 yerel seçimleriyle kıyaslandığında Hürriyet’in 2024 yerel seçimlerinde oyu 4 bin 758 kişi düştü ancak bu düşüş seçime katılımın azalmasından dolayı yalnızca yüzde 0.86 oranında kaldı. Cumhur ittifakının adayının oyunun ise BBP de ittifaka katıldığı halde 16 bin 855 oy azaldığı görüldü. Oy oranı ise yüzde 6.9 düştü. Her iki adayın da oylarının düştüğünün görüldüğü 2024 yerel seçimlerinde, oyu en az düşen seçimi kazanmış oldu. Sandıkların boykot edilmesi nedeniyle Cumhur ittifakının AKP’li adaylarının oyları, tüm ülke genelinde azaldı, Tutuş da bundan nasibini aldı ve seçimi 21 bin 112 oy yani yüzde 10,12 oy oranı farkla kaybetti. Peki, seçimi farklı kazanan Hürriyet’in oyu neden geriledi? Millet ittifakından bağımsız seçime girmesi ve DEM Parti’nin son anda adayını çekmekten vazgeçmesi Hürriyet’in oy düşüşünde ne kadar etkili oldu?

İYİ PARTİ, FİRE VERDİ

Bunun cevabını elde etmek 2019 yerel seçimleri ile 2024 yerel seçimlerinin için meclis seçimi sonucunun kıyaslanması gerekiyor. Muharrem Tutuş’un meclis ile aldığı oy arasında yüzde 1’i bulmayan bir fark var, Tutuş, Cumhur ittifakının meclis listesinden 618 oy az almış. Hürriyet’in oyu ise meclis listesinin yani partisinin 10 bin 386 oy üzerinde. Hürriyet’in 2019’a göre oyundaki düşüşün ittifakın dağılmasından ve DEM Partisi’nin aday çıkarmasından kaynaklanıp kaynaklanmadığını öğrenmek için hem bu partilerin aldığı adayların oylarına hem de mecliste aldıkları oylara bakmak gerekiyor. İyi Parti İzmit Belediye Başkan adayı Mehmet Kamil Şirin’in aldığı oy 2 bin 994, İyi Parti’nin mecliste aldığı oy ise 4 bin 560. Yani İyi Parti’ye oy veren seçmenlerin bin 566’sı başkanlık yarışında desteğini başka bir adaya kaydırmış, İyi Parti, İzmit’te fire vermiş. Bu ismin de Hürriyet olması muhtemel görünüyor. Hürriyet’in 2019’da aldığı oydan eksiltilecek olan sayı 2 bin 994. Bu sayıyı eksilttiğimizde Hürriyet’in oyu 107 bin 143’ten, 104 bin 149’a düşüyor.

DEM PARTİ’Yİ ÇIKARINCA…

2019 yerel seçimlerinde aday çıkarmayarak Hürriyet’e destek veren ancak bu seçimde son anda adayı geri çekmekten vazgeçen DEM Parti’nin adayının aldığı oy ise bin 998. 2023 genel seçimlerinde İzmit’te 7 bine yakın oy alan DEM Parti, 5 bine yakın oyu kendi adayına vermemiş, başka adaya yönelmiş ya da sandığa gitmemiş. Hürriyet’in kalan 104 bin 149 oydan bin 998 DEM Parti oyunu da çıkardığımızda geriye 102 bin 151 oy kalıyor. İttifakın devam etmiş olması ve DEM Parti’nin aday çıkarmamış olması durumunda Hürriyet’in eski oylarını neredeyse koruduğunu ancak artıramadığını gösteriyor.