Kira yardımında artış bekleniyor ama…

Defalarca yazdım, çizdim!

Amacım hep çözüm oldu, bu nedenle üslubumu hep yumuşatarak kaleme aldım konuyu ama artık yeter!

Enflasyon artıyor, alım gücü günden güne azalıyor lakin hükümet, bu insanların varlığını yok sayan bir tavır içinde!

Evet, kentsel dönüşüm projelerinin devletten kira yardımı alan hak sahiplerinden söz ediyorum!

Ülkeyi depreme hazırlamak yerine, imar barışlarıyla depreme dayanıksız binaları yasal zemine oturtan iktidar, Kahramanmaraş merkezli 11 kentte yıkıma neden olan depremin ardından, sözüm ona bir kentsel dönüşüm atağı başlatacağının sinyallerini verdi.

Özellikle, büyük bir depremin beklendiği İstanbul için düğmeye basıldığı söylendi ama gelin görün ki insanları kentsel dönüşüme teşvik edecek, onları mağdur etmeden evlerini kentsel dönüşüme sokmaya yöneltecek hiçbir çaba yok!

Verdikleri kira yardımı, mevcut kira ücretlerinin kıyısından dahi geçmiyor!

İstanbul’da 2+1 daireler 20-25 bin liranın üzerinde rakamlara kiralanıyor!

Kocaeli’de benzer daireler 12-18 bin lira arasında kiraya veriliyor.

İzmir, Antalya, Ankara ve Bursa gibi büyük kentlerde de kiralar 20 bin liranın üzerine çıkmış durumda.

Büyükşehir statüsünde olmayan illerde 10-20 bin lira arasında kira bedelleriyle karşılaşılıyor.

Ama gelin görün ki hükümet, evleri kentsel dönüşüm projesi kapsamında yıkılan ve evleri yapılana kadar kiralık evlerde kalmak durumunda kalan vatandaşlara İstanbul’da aylık 5 bin 500 lira, İzmir, Antalya, Ankara ve Bursa gibi büyük kentlerde aylık 4 bin 500 lira, Kocaeli’nin de içinde yer aldığı diğer büyükşehirlerde aylık 3 bin 750 lira, büyükşehir kapsamı dışında kalan illerde, Anadolu’da ise aylık 3 bin lira kira yardımı ödüyor!

Asgari ücrete zam geliyor, kira yardımı aynı!

Emekliye, memura zam geliyor, kira yardımı aynı!

Ulaşıma, ekmeğe, suya, doğalgaza, elektriğe, türlü kaleme zam geliyor, kira yardımı yine değişmiyor!

Ama tüm bunlar zamlanırken kiralık evlerin fiyatları artmaya devam ediyor!

Yani hiçbir ev sahibi, “Kira yardımına zam gelmedi, ben de evimi bu hak sahiplerine zamlandırmayayım” demiyor!

Demek zorunda da değil!

Kocaeli mesela, şu an kiraya çıkan birinin 15 bin liranın altında daire kiralaması imkansıza yakın!

Mevcut kiracılara dahi kısa süre önce ortadan kalkan yüzde 25 zam sınırlaması umursanmadan büyük zamlar yapıldı!

Bundan sonrası çok daha fazla zamlarla karşılaşacak eski kiracılar!

Pek çok mevcut kiracıdan duyduğumuz, ev sahiplerinin kiralara en az yüzde 100 zam istediği yönünde!

6-7 bin lira ya da aşağısında aylık kira ödeyen bir kiracıya, ev sahibi “Kiranı 15 bin lira yaptım” diyebiliyor!

Tavan fiyat belirlemeyen, enflasyon oranının üzerine çıkan kira artışlarını durdurmak için sağlam adımlar atmayan hükümet, evini kentsel dönüşüme veren ya da vermek zorunda kalan vatandaşları, komik kira yardımı bedelleriyle mağdur ediyor!

***

Yine İzmit’in merkez mahallesi Cedit’i örnek vereceğim!

Malumunuz bu mahallenin insanları, kentsel dönüşümün adı, mahalleleriyle anıldığı günden bu yana türlü mağduriyetler yaşadı!

Bu mahalle, deprem riskinden dolayı değil, itfaiyenin, ambulansın geçmekte zorlandığı dar sokakları nedeniyle kentsel dönüşüme sokuldu!

Mahallenin kentsel dönüşüm projesi, uzun yıllar yılan hikayesine dönünce, vatandaşlar ne evlerini tadilata sokabildi, ne kiraya verebildi!

Çünkü yapacakları masrafın evlerinin yıkılacak olmasından dolayı boşa gitmesi söz konusuydu. Bu nedenle kış aylarında çatıları aka aka oturdu bir kısmı o evlerde!

Kiraya veremediler çünkü kentsel dönüşümün her an başlama ihtimali, kiracıları bu mahalleden uzak tuttu.

Öyle ya da böyle İzmit Belediyesinin bu projeyi Çevre ve Şehircilik Bakanlığına devretmesi ve koordinatörlüğü Kocaeli Büyükşehir Belediyesinin üstlenmesiyle, çoğunluğun sağlanması neticesinde proje start aldı.

Kimileri gönüllü, kimileri gönülsüz evlerini boşalttı.

Tebligatlar gitti, vatandaşlar kiraya çıktı.

Sonrası yıkım başladı, hafriyat kalktı, ihaleyi kazanan firma maaliyetlerin artması nedeniyle işi bıraktı, tekrar ihale yapılması aylar sürdü. Sonuç olarak iş biraz uzasa da şu an yolunda gidiyor işler.

Binaların bir kısmının sıvası, çerçeveleri dahi takılırken bir kısmının ise temelleri atılıyor.

2025 yılının sonlarına doğru, dairelerin hak sahiplerine teslim edileceği öngörülüyor.

Yani Cedit’teki hak sahipleri 1,5 yıl daha kirada oturacak.

İşte bu vatandaşlara, verilen kira yardımı 3 bin 750 lira!

Aldıkları bu kira yardımı, hak sahiplerinin kira bedellerinin çeyreğini anca karşılıyor.

Bu mahallede emekliler vardı, dul aylığı ile geçinenler vardı.

Bu mahallede aylık geliri asgari ücreti aşmayanlar vardı.

Şimdi siz bu insanları evlerinden kentsel dönüşüm ile gönüllü gönülsüz çıkaracaksınız, sonra da onlara kira ödeteceksiniz, ardından da bu insanların diğer mahallerde yapılmak istenecek kentsel dönüşümlere olumlu referans olacağını düşüneceksiniz!

Hakikaten, Kocaeli’de bu kira yardımını, mağdur olan Ceditlileri gören, kentsel dönüşüme yanaşır mı?

Hangi mahallede çoğunluk sağlanır?

Bir şekilde ev sahibi olmuş asgari ücret düzeyinde maaş alan kim yanaşır kentsel dönüşüme!

Cedit’te, Ceditlileri memnun edecek bir yapılaşma ortaya çıkar mı bilmem ama bunca yapılan iş, bunca emek, bir kira yardımı nedeniyle böyle heba ediliyor, gölgeleniyor!

***

Cedit, sadece talihsiz bir örnek! Süreci yakından bildiğim için Cedit’i örnek verdim!

Durum İstanbul’da da Kocaeli’de de Ankara, Antalya, Bursa, İzmir’de de diğer kentlerde de aynı!

Kocaeli’de, Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın, depreme dayanıklı bir kent oluşturmaktan söz ediyor, hükümet, kendi partisinden olan Başkan’ın bu hedefini, kira yardımı miktarıyla olumsuz etkiliyor.

Diğer illerde de keza durum bu!

Bu hedefi ortaya koyan tüm başkanların işi bu kira yardımları ile zor!

Açık söylüyorum, bu kadarı artık vicdansızlık!

Bu insanları büyük bir mağduriyetin içine atıp, “Projeler bitince unuturlar” mantığıyla hareket ediyorsanız yanılıyorsunuz.

Kurt yediği ayazı unutmaz!

Kira yardımları en az 10 bin lira olmak durumunda!

Hatta mümkünse daha fazla!

İstanbullusu da Kocaelilisi de İzmirlisi, Ankaralısı, Antalyalısı, Bursalısı ve diğer kentlerin sakinleri de kira yardımlarında acil artış bekliyor ama olur mu, hiç sanmıyorum!

Biliyorum ki bunları yazarak havanda su dövüyorum!

Benim elimden gelen bu!

Kim ne kadar isyan ederse etsin, kim ne yazıp çizerse çizsin, en düşük emekli maaşını 12 bin 500 lira yapan, bu parayla geçinilemeyeceğini bile bile, tüm tepkileri yok sayan mevcut iktidarın, kira yardımlarının yarattığı mağduriyeti çözeceğine artık inanmıyorum.

“Dar gelirli hak sahiplerinin Allah yardımcısı olsun” demekten başka diyecek bir söz kalmadı sanırım!