1 Mayıs İşçi ve Emekçi Bayramı her yıl çeşitli etkinliklerle
kutlanıyor. Bu yıl Taksim'e izin verilip verilmediği ise henüz
belli değil. İşçi ve Emekçi Bayramı, salı gününe denk gelirken
çalışan vatandaşlar ve okula gidecek olan öğrenciler 1 Mayıs'ın
tatil olup olmadığını öğrenmek istiyorlar.
İşçi ve Emekçi Bayramı dünyanın birçok ülkesinde resmi tatil
olarak kabul ediliyor. Türkiye'de ise 22 Nisan 2009'dan bu yana
resmi tatil olarak belirlenmiş durumda... Resmi tatil olduğu için
okullar tatil olduğu gibi kamu kurumunda çalışanlar ise izinli
oluyor.
1 MAYIS İLK NE ZAMAN KUTLANDI?
İlk kez 1856'da Avustralya'nın Melbourne kentinde taş ve inşaat
işçileri, günde sekiz saatlik iş günü için Melbourne
Üniversitesi'nden Parlamento Evi'ne kadar bir yürüyüş
düzenlediler.
1 Mayıs 1886'da Amerika İşçi Sendikaları Konfederasyonu
önderliğinde işçiler günde 12 saat, haftada 6 gün olan çalışma
takvimine karşı, günlük 8 saatlik çalışma talebiyle iş bıraktılar.
Şikago'da yapılan gösterilere yarım milyon işçi katıldı. Luizvil'de
(Kentaki) 6 binden fazla siyah ve beyaz işçi, birlikte yürüdü. O
dönemde Luizvil'deki parklar, siyahlara kapalıydı. İşçiler,
sokaklarda yürüdükten sonra hep birlikte Ulusal Park'a girdi. Her
eyalet ve kentte, siyah ve beyaz işçilerin birlikte yaptığı
gösteriler, gazeteler tarafından, ‘Böylece ön yargı duvarı yıkılmış
oldu' şeklinde yorumlanmıştı.
FRANSIZ TEMSİLCİ ÖNERMİŞTİ
Bu gösteriler 1 Mayıs'ı izleyen günlerde tüm harareti ile devam
etti ve 4 Mayıs'ta kanlı Highmarket Olayı'na yol açtı.
Uygulanan yasal baskılarla bu gösterinin tekrarlanması
engellendi. 14 Temmuz-21 Temmuz 1889'da toplanan İkinci
Enternasyonal'de Fransız bir işçi temsilcisinin önerisiyle 1 Mayıs
gününün tüm dünyada “Birlik, mücadele ve dayanışma günü ” olarak
kutlanmasına karar verildi. Böylece ikinci gösteri 1890 yılında
yapılabildi.
Zamanla 8 saatlik işgünü birçok ülkede resmen kabul edildi. 1
Mayıs böylece işçilerin birlik ve dayanışmasını yansıtan bir bayram
niteliğini kazandı. Günümüzde sosyalist ülkelerde (Çin Halk
Cumhuriyeti, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti, Vietnam, Laos, Küba,
Venezuela, Nepal, Bolivya) ve daha birçok ülkede tatil günü olan 1
Mayıs'ı işçiler büyük kitle gösterileriyle kutlar; bazı ülkelerde 1
Mayıs siyasal bir eylem biçimini de alır.